Deze 'kleine geschiedenis' is er een in een lange reeks van 'voor dummies' van Uitgeverij bbnc. Behalve allerlei praktische doe-boekjes zijn er ook al 'kleine geschiedenissen' van Amsterdam, Den Haag en Rotterdam. Er zullen er wel meer volgen, maar Haarlem zit nu dus ook in de 'dummies' reeks.

 

In kort bestek komt de geschiedenis van prehistorie tot ongeveer 1970-1980 aan bod, met als sluitstuk de tien belangrijkste historische (lees: toeristische/bezienswaardige) plekken. Dit laatste hoofdstuk is beschreven als een soort wandeling langs die plekken, en zal daarmee waarschijnlijk het meest nageslagen deel zijn.

 

Boudewijn van Os, die via boekhandel De Vries in aanraking kwam met de 'dummies' serie en die zich enthousiast heeft ingezet voor de Haarlemse editie, is behalve voorzitter van de Historische Werkgroep de auteur van dit boekje. Met taalkundige ondersteuning van Klaas de Jong en met historische ondersteuning van ondergetekende is er een alleszins leesbaar geheel gewrocht. Maar dat het boekje er is gekomen, is toch vooral zijn eigen verdienste en het is terecht dat zijn naam op de kaft staat.

Het is bij alle boekhandels te koop voor slechts E 9,-.

 

Overzicht van de inhoud:

1. Prehistorie

-- drassig Holland / onder de grond van Haarlem

2. Middeleeuws Haarlem (500-1500)

-- Haarlem / van grafelijk hof naar stadhuis / Haarlem in de middeleeuwen / Haarlem nog geen stad / Haarlem krijgt stadsrechten / Haarlem groeit / stadsbestuur / Gilden / bier / textielindustrie / scheepsbouw / Haarlem failliet / legenden / schuld en boete

3. De kerk in de middeleeuwen (500-1500)

-- kloosters, kerken, hofjes en gasthuizen / de oude Bavo / het Karmelietenklooster / Jacobijnenklooster / het Begijnhof / Gangolf gasthuis / sint Elisabeth gasthuis / het sint Jansklooster / leprozen- pest- en dolhuis

4. De zestiende en zeventiende eeuw (1500-1700)

-- rederijkers / voorboden van de opstand / don Frrederik was voorbereid / het beleg van Haarlem / wederopbouw na het Spaanse beleg / Lieven de Key en de bouwkunst / de Nieuwe Kerk / schilderkunst / nieuwe genres / Frans Hals en Judith Leyster / bierbrouwers / de Drie Lelyen / scheepsbouw / trekvaart / textielnijverheid / Haarlem drukkersstad / de tulpenmanie

5. De Nieuwe Tijd (1700-1815)

-- Economische versukkeling / textielindustrie naar het oosten / rijkdom en armoede / Johan Enschede en zonen / de Verlichting in Haarlem / Pieter Teyler van der Hulst / onderwijs / de Haarlemse kweekschool / roerige tijden / de Franse overheersing

6. De ijzeren eeuw (1815-1914)

-- verlangen naar rust en orde / een kortzichtig bestuur / invloed op het stadsbestuur / verslechtering / stinkende grachten gedempt / afbraak / Jan David Zocher jr.

7. Industriële opkomst (1839-1940)

-- de textielindustrie / het spoor / J.J. Beijnes / Droste / een groeiende stad / zware industrie / Hendrik Lorentz / de Spin van Fokker

8. Nederland neutraal (1914-1940)

-- neutraliteit / Fokker tijdens de eerste Wereldoorlog / honger en ziekte / tussen 1918 en 1940 / ir. L.C. Dumont / de toren van het stadhuis / crisis in de jaren dertig

9. Modern Haarlem (1940-heden)

-- oorlogsslachtoffers / Hannie Schaft / Corrie ten Boom / honger / Haarlem bloemenstad / Teisterbant / popcultuur / Haarlem filmstad / Haarlemse sporthelden / voetbal / honkbal / schaatsen / judo

10. Tien belangrijke historische plekken

-- op en rond de Grote Markt / Spaarne-oever: Teylers museum, de Waag / de oost-oever van het Spaarne / de Haarlemmerhout / de nieuwe of kathedrale sint Bavo / de Vijfhoek / de Heiliglanden / NS station / Haarlemse hofjes / Haarlemse winkelstraten